Kto z nas powróci pamięcią do czasów sprzed pandemii, ten przypomni sobie, że wcale nie było cicho i spokojnie. Był powszechny niedoczas. Były projekty, których produkcja nie nadążała za wizją osób na szczycie. Były tematy otwarte i nieskończone, nigdy niezbilansowane. Były cele i forecasty, które co kwartał wzbudzały niezmienne zdziwienie wokół. Była gra pomiędzy ludźmi, wpisana w kompetencję „współpraca” i szybkie zmienianie masek. Było też wielkie pragnienie na więcej, szybciej, mocniej i bardziej, zanim czarny łabędź nie nadszedł znikąd…
Gdy dziś patrzę przez okno, widzę świat zagubiony. Niepewność wpisana w 2020 i teraz w 2021 rok dla większości z nas jest paraliżująca, bez względu na to, jak otwartymi na zmianę ludźmi się mianowaliśmy dotąd. Niewiele kart leży na stole, a znaczna ich część jest zakryta. Korci nas, żeby sięgnąć ręką i odczytać ich znaczenie, ale sięgnąć nie możemy – coś nas powstrzymuje. I siedzimy tak w impasie przy tym stole zaklinając rzeczywistość, żeby chociaż jakaś nowa niewiadoma stała się jawna. Lecz niepodjęcie działań i czekanie na lepszy czas, również jest decyzją. Czy dobrą?
Dziś masz wpływ na to, gdzie zaprowadzisz swoją firmę. A mówiąc „firma”, mam na myśli ludzi, którzy ją tworzą. Na Twoich barkach, drogi Przedsiębiorco, spoczywa bowiem odpowiedzialność za podjęcie decyzji. Mniejszych, większych, lepszych, gorszych – na ich bilans przyjdzie czas, jeszcze nie dziś. Co warto zrobić – Ty wiesz najlepiej. Chcę Ci dziś pokazać w jaki sposób Twoje decyzje (lub ich brak), wpłyną na Twoją organizację, ludzi ją budujących, klientów ją odwiedzających i wszystkich osób „na styku”. Organizacja jest wielowymiarowa i czasami przyłożenie palca „tu”, wywoła echo „tam”.
Wiliam Bridges sformułował tezę, że zmiana jest jak przejście na drugi brzeg. Przed zmianą opierasz swe stopy stabilnie o podłoże. Stoisz pewnie, choć czasami na grząskim gruncie, lecz mimo to masz pewność, że zmiany są nieuniknione. Wcześniej czy później będziesz musiał opuścić ten piękny znany ląd i wyruszyć w nieznane: przez strumień, rzekę lub odległy ocean. I ten moment, kiedy już stracisz kontakt z podłożem, Bridges nazywa zmianą. Zanim będziesz mógł postawić swą stopę ponownie na stabilnym gruncie, miną dni, tygodnie i lata. Czasami gdy nowego lądu nie widać, a stary tracisz już z oczu, może ogarnąć Cię niepewność, zwątpienie i lęk. Może się zdarzyć, że zaczniesz wracać myślami do czasu, gdy czułeś stabilność, a Twoje nogi stały pewnie na ziemi. Owszem, czasami może wpadł kamyk do buta, czasami but był niewygodny i nie łatwo było iść do przodu, ale był to Twój kawałek znanego Tobie terenu. A dziś… wszędzie błękit. I nieba, i wody.
Jako lider zmian musisz przez tę przestrzeń endings/beginings przeprawić cały swój zespół. Nikt tego za Ciebie nie zrobi, choć sam pewnie w głowie będziesz gromadził wątpliwości. Poniżej znajdziesz Piramidę Rozwoju Organizacyjnego®, która towarzyszy nam przy skalowaniu biznesów różnej wielkości. Może przyda się również Tobie w kontekście zmian organizacyjnych.
Piramida Rozwoju Organizacyjnego
Rynki
Zaobserwuj, co mówi i robi Twoja konkurencja. Jeśli siedzi w bezruchu, Ty zadziałaj. Wykorzystaj ten czas na zebranie myśli i pełne skupienie. Wielu jest ludzi wokół, którzy mogą posłużyć Ci jako inspiracja. Porozmawiaj z klientami – zadawaj pytania, które Cię nurtują i słuchaj. Nie czas na ocenę jakości tych spostrzeżeń, ale na ich zbieranie. Sięgnij po branżowe opracowania, poszukaj trendów przyszłości, porozmawiaj z kimś, kto ma już za sobą niejeden kryzys. Może się okazać, że jest to moment, w którym ruszysz na podbój nowych rynków.
Produkty i usługi
Wtedy, kiedy Twoja konkurencja śpi, Ty możesz pomyśleć o nowych produktach albo o modyfikacji tych, które już teraz masz w swoim portfolio. W ciągu ostatnich kilku miesięcy sytuacja uległa drastyczniej zmianie. Zmieniły się dotychczas panujące zwyczaje zakupowe klientów. Wiele firm w ciągu weekendu potrafiło przeprowadzić zmianę organizacyjną polegającą na przygotowaniu firmy do pracy zdalnej, więc i Ty możesz zapoczątkować ważną zmianę dla swojej organizacji. Przejrzyj obecnie oferowane produkty pod kątem przyszłości, korzystaj nie tylko ze swojej wiedzy, ale również z wiedzy ludzi, którzy są najbliżej klientów. Kluczem jest dobrze zadane pytanie.
Zarządzanie zasobami
Czas uśpienia działalności jest doskonałym czasem na przyjrzenie się swoim zasobom. Tak technicznym, finansowym, jak i ludzkim. Wiele firm w czasie kryzysu rezygnuje z tego etapu lub też nie zarządza nim w sposób optymalny. W czasie kryzysu firmy częściej sięgają po procesy zwolnień i restrukturyzacji niż jest to uzasadnione biznesowo. Zazwyczaj decyzja o zwolnieniach jest automatyczną odpowiedzią na problemy rynkowe, jednak nie zawsze jest to opłacalne. Nie trzeba sięgać daleko w przyszłość, aby zobaczyć konsekwencje przyszłych decyzji w tym obszarze – czasami tylko warto rozejrzeć się wokół, by podjąć mądre kluczowe decyzje. Twoim celem jest wyprowadzić firmę z kryzysu poprzez zwiększenie popytu na produkty i usługi – tak dziś, jak i jutro, a to nie zawsze równoznaczne jest z pozbywaniem się zasobów.
Systemy operacyjne
Zwolnienie tempa działania w organizacji jest dobrym momentem na przyjrzenie się wszystkim procesom operacyjnym: księgowym, marketingowym, sprzedażowym, logistycznym – wszystkim, które definiują Twoją działalność. Aby organizacja mogła sprawnie funkcjonować, musi nie tylko wytwarzać produkty i usługi, ale też musi względnie sprawnie zarządzać codzienną działalnością. Zanim więc zdecydujesz o zatrzymaniu inwestycji, wróć do pierwotnych ich założeń. Zobacz co miało być ich celem i jaki impakt miały one wywrzeć na Twoją działalność.
Systemy zarządzania
Rozwój systemów zarządzania może pomóc w zapewnieniu przedsiębiorstwu długotrwałego wzrostu lub też… może pomóc w jego skutecznym zablokowaniu. Skoro zmienia się rzeczywistość wokół Ciebie, warto zmienić również podejście do procesu planowania. Tym bardziej, że obecnie wszelkie strategie budżetowe pokazały czarno na białym, że plany są jedynie planami, a rzeczywistość rządzi się swoimi prawami. Jeśli dziś Twój HR nie realizuje procesów rekrutacyjnych, które – jak dotąd – pochłaniały blisko 80% jego czasu, to postaw przed nim zadanie dostosowania struktury organizacyjnej do wymagań „na dziś” i „na jutro”. Warto również przyjrzeć się systemom zarządzania efektywnością – temat aktualny szczególnie dziś, gdy musisz znaleźć sposób na rozliczanie z zadań członków zespołu inaczej niż twarzą w twarz. Covid wymusił potrzebę pracy zdalnej, lecz Twoją rolą jest jej rozliczanie. Stwórz więc takie warunki pracy, które będą mówiły Ci o efektywności pracy Twoich ludzi, bez patrzenia im na ręce.Stwierdzenie, że z perspektywy przedsiębiorców pandemia koronawirusa zreorganizowała świat w sposób znaczący – i to w każdym kontekście prowadzenia działalności – z pewnością nie jest na wyrost. Skuteczne zarządzanie zmianami w organizacji, czyli tzw. change management process, to zadanie nie tylko bardzo trudne, ale również skutecznie weryfikujące strategiczne umiejętności każdego właściciela firmy – zarówno małej, jak i dużej. Podczas podejmowania istotnych decyzji zawsze trzeba liczyć się z pewnym ryzykiem.
Jednakże współcześnie za znacznie większe zagrożenie dla stabilności i finansowej wydajności biznesu uznaje się oczywiście pozostanie w miejscu. Celowe niedostrzeganie skutków, jakie niesie ze sobą stale przeobrażająca się rzeczywistość, raczej prędzej niż później przyniesie efekty odwrotne do oczekiwanych. Aby zarządzanie zmianą prowadzonej organizacji nie musiało okazać się wyzwaniem karkołomnym, warto usystematyzować i poszerzyć swoją wiedzę, w czym na pewno pomoże odpowiednio przygotowane szkolenie.
Kultura organizacyjna
Rozproszenie zespołu, wymuszone potrzebą stosowania ograniczeń sanitarnych, to najskuteczniejszy sprawdzian na jakość i siłę kultury organizacyjnej. Ona działa jak magnes, który przyciąga do firmy i klientów, i pracowników, i pieniądze. W czasach, gdy wszystko można skopiować, ona staje się wyróżnikiem gwarantującym firmie sukcesy. Czy chcesz, czy nie, kultura ta jest codziennie budowana z Twoim świadomym udziałem lub bez niego. Kultura firmy jest jak powietrze – nie widać jej. Lecz to nie oznacza, że nie istnieje. To najbardziej subtelny element organizacji, wpływający na konkurencyjność Twojej firmy. Decyzje podejmowane przez Ciebie w jakimkolwiek obszarze działalności firmy zbierają się tu: w najbardziej ulotnym, miękkim obszarze Twojej organizacji, a wpływającym na twarde jej wyniki. Podczas kryzysu każdy Twój ruch jest obserwowany. Nie bezpośrednio, ale poprzez rezultaty Twoich decyzji. Podczas kryzysu wszystkie oczy zwrócone są na Ciebie. Wypatrują one Twojej spójności z tym, co deklarowałeś do tej pory i tym, co realizujesz obecnie. Miej pewność, że żadna fałszywa myśl nie przejdzie niezauważona: Twój oddech jest obserwowany, podpis komentowany, decyzja oceniania, a słowa poddawane są próbie.
Niewiele jest polskich firm, które doceniają ulotną siłę kultury organizacyjnej. Ignorowanie jej lub niedocenianie odbija się echem w wielu niegdyś dobrze zapowiadających się firm. Firm mniejszych i większych. Ta cicha siła bowiem jest w stanie położyć na łopatki gigantów. Jak nią zarządzać, jak modelować, jak świadomie rozwijać, by nie pozwolić na jej rozwój bez Twojego udziału, to obszar naszej specjalizacji. Dokładnie tak samo, jak wszystkie obszary opisane powyżej. Na rezultaty sytuacji dzisiejszej przyjdzie nam poczekać jakiś czas. Czas pokaże czy Twoje decyzje w najbardziej wrażliwym momencie próby okażą się trafne. Bo decyzje biznesowe mogą być trafne i błędne. Ważne i decydujące. Bywają motywujące i zniechęcające, zapierające dech w piersiach i hamujące w działaniu, prowokacyjne i tchórzliwe. A jakie są Twoje?
Zastanawiasz się jak pracować nad Twoją firmą? Skorzystaj ze wsparcia konsultacyjnego – DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
autor: Joanna Rzadkowolska-Szechińska, Doradca Growing Pains Strategy®, joanna.rzadkowolska@inventity.net
Wejdź na stronę naszego sklepu i zamów książkę „Wyzwania Wzrostu. Jak zbudować trwale wygrywającą organizację”! Do książki dołączamy darmową konsultację biznesową, podczas której pomożemy wstępnie zidentyfikować obszary o najsilniejszym potencjale wzrostu Twojej firmy.